کوچک‌شدن طبقه متوسط؛ مهمترین تغییر اجتماعی سال ۱۴۰۲
تاریخ انتشار: ۹ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۲۴۳۶۷
از منظر جامعه‌شناختی، تغییرات اجتماعی در شرایط کنونی شکل شتابنده‌ای به خود گرفته‌اند و جامعه ایرانی به سرعت در حال تغییر است. این تغییرات ممکن است گذرا بوده و اثر قابل توجهی بر وضعیت جامعه نداشته باشند، یا اینکه پایدار باشند و به اشکال مختلف زیست اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهند.
امان‌الله قرائی‌مقدم، جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعی، در گفت‌وگو با ما به ارزیابی جامعه ایران در سالی که گذشت می‌پردازد و می‌گوید: «تغییر اجتماعی همواره یک اتفاق مثبت در بطن جامعه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
اگر بخواهید به مهمترین تغییر اجتماعی در سال ۱۴۰۲ اشاره کنید، آن تغییر از نگاه شما چیست؟
«کوچک‌شدن طبقه متوسط» تغییر بسیار مهمی است که ما در سال ۱۴۰۲ بیش از پیش با آن مواجه بودیم. به قول لوید وارنر، جامعه‌شناس امریکایی، «طبقه متوسط نیروی محرکه در جامعه است»؛ نیرویی که جنبش‌انگیز است، انگیزه می‌دهد و جامعه را به تحرک وامی‌دارد. این طبقه، سپر مقاومتی طبقات پایین در مقابل طبقات بالاست و ضعیف‌شدن آن به‌مثابه یک زنگ خطر است.
تضعیف طبقه متوسط به طور کلی چه تأثیری بر وضعیت جامعه دارد؟
با لاغرتر شدن طبقه متوسط در جامعه، نیرویی که پتانسیل پایداری و قوام دولت و حاکمیت را دارد، رو به زوال می‌رود و ممکن است ثبات اجتماعی جامعه را تهدید کند.
چرا از این اتفاق به‌عنوان یک تهدید یاد می‌کنید؟
همانطور که گفتم، طبقه متوسط نیروی جنبنده و محرک جامعه محسوب می‌شود و وقتی این طبقه فرو می‌ریزد، به دلیل آگاهی‌ها و اطلاعاتی که دارد، طبقات زیرین را به حرکت درمی‌آورد و می‌تواند آنها را علیه طبقات بالا، حاکمیت و دولت برانگیزاند. طی این ریزش، طبقه متوسط به طبقه پایین آگاهی می‌دهد که طبقات بالا برای شما ارزشی قائل نیستند. در واقع افولِ طبقه متوسط است که طبقات پایین جامعه را به جنبش درمی‌آورد و آنها را به این مسئله که حق‌شان در حال تضییع است، آگاه می‌کند. به دنبال این اتفاق، قطعاً زمینه بروز نارضایتی اجتماعی در جامعه افزایش می‌یابد و این خطرناک است.
چه عواملی در تضعیف طبقه متوسط دخیل هستند؟
ناآگاهی، رانت، رشوه، خلف وعده، روابط‌مداری و ناشایسته‌سالاری در جامعه ما بسیار است و این بر کسی پوشیده نیست. اقتصاد بیمار است و گرانی و تورم بیداد می‌کند. مجموعه این عوامل طبقه متوسط را تحت فشار قرار می‌دهند و منجر به تخریب آن می‌شوند.
اگر بخواهیم در زمینه آموزش نیز به بررسی تغییرات بپردازیم، می‌توان گفت «اخراج اساتید» از پررنگ‌ترین رخدادهای سال ۱۴۰۲ شمار می‌آید. نظر شما در این‌باره چیست؟
بدترین اتفاقی که امسال رخ داد، همین بود. حرمت دانشگاه به استاد است. اخراج اساتید برجسته دانشگاهی، بی‌احترامی به صحن دانشگاه و دانشجویان آن است؛ زیرا اساتید و فارغ‌التحصیلان هستند که رتبه علمی یک دانشگاه را تعیین می‌کنند. مسئله دیگری که در این زمینه قابل‌توجه است، کاشت نهال بی‌اعتمادی در بین دانشجویان است.
این بی‌اعتمادی چگونه در میان دانشجویان شکل می‌گیرد و چه پیامدی دارد؟
دانشجو از اخراج یک استاد اینطور برداشت می‌کند که حاکمیت تابِ شنیدن نظر مخالف را ندارد و سعی دارد صرفاً افرادی را که موردتأیید خود هستند، در رأس بنشاند. اساتید باسابقه را به دلایل گوناگون، اعم از خط فکری آنها، از تدریس منع می‌کند و ترجیح می‌دهد فردی را جایگزین کند که خودش می‌خواهد. این اتفاق علاوه بر اینکه دانشجویان را نسبت‌به حاکمیت بی‌اعتماد می‌کند، سبب می‌شود دانشجو به استادِ تازه بدبین شود و حتی با بی‌احترامی با او رفتار کند.
طی سالی که گذشت، چقدر شاهد تغییرات در جامعه زنان کشور بودیم؟
زنِ امروز متفاوت‌تر از نسل گذشته در پی حق‌طلبی و بیان مطالبات خویش است، او دیگر سکوت نمی‌کند و به‌عناوین مختلف در حال مبارزه است. زن به‌عنوان عضوی از جامعه به دنبال این است که جایگاهش بیش از پیش محترم شمارده شود، مطالباتش شنیده شود و فرصتی برای ابراز وجود داشته باشد. امروزه تغییرات فردی و اجتماعی در جامعه زنان باعث شده قشر خاکستری و زنانی که محجبه هستند نیز تحت‌تأثیر قرار بگیرند و در راستای اصلاح وضع موجود یک قدم جلوتر بیایند.
سال ۱۴۰۱ و جریان اعتراضات، روزهای سختی را برای همه رقم زد؛ زنان و مردانی که این دوران را از سر گذراندند، سنگ و چوب که نیستند، احساس دارند، حرف دارند، اعتراض دارند. ما هنوز هم شاهد اعتراضاتی از سوی زنان محجبه و غیرمحجبه هستیم. این اعتراض‌ها عکس‌العملی در مقابل عمل‌هایی است که در قالب فشارهای اجتماعی بر آنها وارد شده است.
این تغییرات را مثبت می‌بینید؟
البته. تغییرات همیشه مثبت و به نفع جامعه است. از منظر جامعه‌شناختی، جامعه یک لحظه هم بدون تغییر نمی‌ماند. باید توجه داشت جامعه ایران دیگر یک جامعه سنتی نیست؛ جامعه‌ای که امروز چهارده الی پانزده میلیون فارغ‌التحصیل دانشگاه دارد، یک جامعه خردگراست. ۶۳ درصد از جمعیت دانشجویان کشور را زنان تشکیل می‌دهند و این نشان می‌دهد زنان جامعه ما دیگر بی‌سواد و دنباله‌روی نسل قدیم نیستند، آنها تحصیل کرده‌اند و به حقوق خود آگاه هستند. اگر اعتراضی از آنها سر می‌زند، برای این است که می‌دانند و می‌بینند حقی از آنها دارد ضایع می‌شود. شک نکنید که در این راه پیروز می‌شوند و این یک اتفاق حتمی است، دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد. این هم یک تغییر اجتماعی است، شاید سال‌ها به طول بینجامد، اما یک روز به بار می‌نشیند. فراموش نکنید که در جوامع توسعه‌یافته، شتاب تغییرات سریع‌تر و در جوامع عقب‌مانده این شتاب کندتر است.
منبع: خبرآنلاین
tags # اخبار اجتماعی سایر اخبارمنبع: زیسان
کلیدواژه: اخبار اجتماعی تغییر اجتماعی طبقه متوسط سال ۱۴۰۲
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت zisaan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «زیسان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۲۴۳۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم توجه به باورهای فرهنگی جامعه
استاندار مازندران گفت: سرعت تغییرات در حوزه های مختلف اقتصادی و اجتماعی و غیره به حدی است که باید آینده نگر نسبت به تغییرات باشیم. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، یوسف نوری در جلسه شورای فرهنگ عمومی که ظهر امروز در ساری برگزار شد با تاکید بر مشارکت در اجرای مصوبات شورای فرهنگ عمومی اظهار داشت: انقلاب امام راحل یک انقلاب فرهنگی است و امروز اگر مشکلاتی را در همه حوزه‌ها می‌بینیم بی توجهی به مقوله فرهنگ است.
وی افزود: با الگوگیری‌های نامناسب دوگانگی‌هایی ایجاد شده و صاحب نظران فرهنگ اعتقاد دارند باور هرگونه شکل بگیرد ارزش‌هایی نمود پیدا می‌کند.
استاندار مازندران، تصریح کرد: امروز کسانی که باورمندی قوی دارند در جامعه منشا تحول بوده‌اند و بزرگان زیادی از استان مازندران با باورهای قوی هستند که الگوگیری از آنان می‌تواند در تقویت باورها اثرگذار باشد.
نوری با بیان اینکه تغییرات در فرهنگ زیاد است عنوان کرد: سرعت تغییرات در حوزه های مختلف اقتصادی و اجتماعی و ...به حدی است که باید آینده نگر نسبت به تغییرات باشیم چرا که شاهد تغییر نسل‌ها هستیم.
استاندار مازندران برنامه‌ریزی از منظر روش و ابزار برای دو نسل آینده را ضروری دانست و گفت: برنامه شورای فرهنگی استانها مبتنی بر تغییرات باید پیگیری شود.
وی به پیشگامی مازندران در کسل رتبه‌ها در المپیادها و فعالیت‌های قرآنی و برپایی یادواره‌‌های شهدا اشاره کرد و افزود: باید اقتصاد را هم در کشاورزی و صنعت و خدمات تعریف کرده و ببینیم.
نوری با بیان اینکه نیازمند برنامه‌ریزی برای اقشار بیکار هستیم تصریح کرد: درد دل فارغ التحصیلان را باید بشنویم و مسئولین مسئولیت در قبال جوانان دارند.
نوری یادآور شد: در دانشگاه، حوزه، مدارس با ورود مشارکت‌های مردمی باید در باورمندی‌ها تلاش و کوشش کنیم.
وی تحقق شعار سال با تعریف بسته کاری مشخص با پیوست اطلاع رسانی را مهم دانست.
آیت‌الله لائینی، نماینده ولی‌فقیه در مازندران نیز در جلسه فرهنگ عمومی گفت: لایه اول فرهنگ باورمندی است و باید در این زمینه اقدامات پایدار و مانایی انجام شود.
وی افزود: باید ایمان و باورهای خود را قوی کنیم و ضعف معرفت و باور دینی وجود دارد و اطلاعات دینی بسیار ضعیف است که باید در این زمینه اقدامات موثر انجام دهیم.
نماینده ولی فقیه در مازندران تصریح کرد: امیدواریم جلسه شورای فرهنگ عمومی به خروجی‌های اثرگذار دست یابد.
وی ورود به مسئله ازدواج، زاد و ولد و جمعیت را خواستار شد و پایبندی به اصول فرهنگ حجاب و عفاف را ضروری دانست.
نماینده ولی فقیه در مازندران بر رفع موانع تولید تاکید کرد و ادامه داد: باید گره‌های ماشین اقتصاد و تولید طرح، بررسی و حل و فصل شود.
انتهای پیام/
سقوط مرگبار ون در محور صیدون به امامزاده عبدالله